ჯორჯ რ.რ. მარტინის ხედვა ფენტეზის ლიტერატურაზე

ჯორჯ რ. რ. მარტინი

გასულ აგვისტოს, „ყინულისა და ცეცხლის სიმღერის“ ავტორი ჯორჯ რ.რ. მარტინი ოქსფორდის მწერლების სახლში გამართულ საუბარში მონაწილეობდა. მან ისაუბრა თავისი წიგნების სერიის დასრულებაზე, ეკრანიზაციებში წიგნების ადაპტირების პროცესზე მის შიშებზე, ეკრანიზატორებზე, რომლებიც „თავიანთი ხედვით ცვლიან“ ნამუშევრებს, ცნობილობასთან დაკავშირებით მის შერეულ გრძნობებზე და მის მყარ რწმენაზე, რომ დრაკონებს ორი ფეხი აქვთ და არა ოთხი. ფანების საიტი Los Siete Reinos ახლა უფრო დეტალურად განიხილავს მარტინის სხვა კომენტარებს, რომლებიც მან ამ ღონისძიებაზე ფენტეზის ლიტერატურაზე გააკეთა.

კერძოდ, მარტინს ჰკითხეს, უნდა ჰქონდეთ თუ არა ფენტეზის ავტორებს მიზნად რეალურ სოციალურ და პოლიტიკურ საკითხებზე ფიქრი. „ეს ყველაფერი მწერალზეა დამოკიდებული, მაგრამ ვფიქრობ, რომ არა,“ უპასუხა მან. „ტოლკინს თავად არ უყვარდა, როცა ადამიანები ბეჭდების მბრძანებელს ასე კითხულობდნენ. მას სძულდა ალეგორიები. ის ამბობდა: ‘მე არ ვწერ პირველ მსოფლიო ომზე, არც მეორე მსოფლიო ომზე, ჰიტლერი არ არის საურონი, შეწყვიტეთ ჩემი ნამუშევრების ასე წაკითხვა.’“

ამის მიუხედავად, მარტინი არ აკრიტიკებს იმ ფენტეზის ავტორებს, რომლებიც თავიანთ ნამუშევრებში სოციალურ საკითხებზე წერენ ან ალეგორიას იყენებენ. „ზუსტად ვიცი, რომ არსებობენ მწერლები, რომლებიც ასე არ ფიქრობენ და ასე აკეთებენ. მაგალითად, შეგიძლიათ წაიკითხოთ ჯორჯ ორუელის ცხოველთა ფერმა და თქვათ, დიახ, ის წერს საბჭოთა კავშირზე, ეს ღორი სტალინია, ეს ტროცკია და ასე შემდეგ.“

„მე ვფიქრობ, რომ ფენტეზი უფრო დიდია. მას არ სჭირდება საუბარი იმაზე, რაც ხდება ამ კვირაში, წელს ან ამ საუკუნეში. ფენტეზი უნივერსალურ ადამიანურ სიმართლეს ეხება: სიყვარულს, ცხოვრებას, რწმენას, ეჭვს, სიხარბეს, ვნებას… იმ ძირითადი ადამიანურ გრძნობებს, რომლებიც შუა საუკუნეებში, 2024 წელს ან ანტიკურ რომში ერთნაირად არსებობდა და განსხვავებულიც იყო. ეს არის ის, რაზეც ყველაზე მეტად მიყვარს წერა.“

მარტინმა სწორედ ეს მიდგომა აირჩია „ყინულისა და ცეცხლის სიმღერის“ სერიაში, რომელიც მოიცავს უამრავ პერსონაჟსა და სხვადასხვა ხედვას. ეს ყველაფერი იმდენად სპეციფიკური და ინდივიდუალურია, რომ ძნელია კონკრეტული პარალელების პოვნა პერსონაჟებსა და რეალურ მოვლენებს შორის.

თუმცა, მიუხედავად იმისა, რომ მარტინი ალეგორიაზე არ აკეთებდა აქცენტს, მას რეალური მოვლენებიდან ინსპირაციაც ჰქონდა. მაგალითად, „წითელი ქორწილი“ ნაწილობრივ შთაგონებულია 15-ე საუკუნის შოტლანდიაში მომხდარი შავი ვახშმით. სტარკებისა და ლანისტერების კონფლიქტი შუა საუკუნეების ვარდების ომს მოგაგონებთ და ასე შემდეგ.

ეს ყველაფერი მაინც შორს არის იმ იდეისგან, რომ მარტინი სოციალურ საკითხებზე კომენტარს აკეთებს თავის ნაწარმოებებში. თუმცა ხალხმა მაინც იპოვა ბევრი პარალელი, სადაც „სამეფო კარის თამაშები“ და „ყინულისა და ცეცხლის სიმღერა“ თანამედროვე მოვლენებთან რეზონირებს. ეს არის ის ირონია, რაც ალეგორიისგან თავის არიდებასა და უნივერსალურობაზე აქცენტს ახლავს: როდესაც ქმნი რაღაც დროსმოწყვეტილს, ადამიანები მაინც იპოვიან მასში თანამედროვე სამყაროს ელემენტებს, ხოლო ისეთი ნამუშევრები, როგორიცაა „ცხოველთა ფერმა,“ შესაძლოა ნაკლებად აქტუალური გახდეს, რადგან დრო გადის და მოვლენები, რომლებზეც ის ლაპარაკობდა, მეხსიერებას სცილდება.

თუმცა, ასეთი წიგნებიც მაინც დიდ ღირებულებას ინარჩუნებენ. წარმატებული წიგნი, რა თქმა უნდა, ყოველთვის შეიცავს უნივერსალურ ელემენტებს.

ამჟამად მარტინი თავისი სერიის მეექვსე წიგნს, The Winds of Winter, წერს. ვნახავთ, რამდენად უნივერსალური იქნება ის, როცა (ან თუ) ის ოდესმე გამოვა.

კომენტარის დატოვება

თქვენი ელფოსტის მისამართი გამოქვეყნებული არ იყო. აუცილებელი ველები მონიშნულია *

CAPTCHA ImageChange Image